ظروف پلاستیکی که تقریبا در همه جا دیده می شوند و مورد استفاده قرار می گیرند، وقتی دیگر به زباله تبدیل می شوند اگر در فرآیند مکانیزه بازیافت وارد نشوند تا دوباره به چرخه مصرف برگردند، تبدیل به زباله هایی می شوند که در مکان های دفن زباله رها می شوند و معروف است که می گویند 500 سال زمان می برد تا تجزیه شوند. ما قصد داریم در این مقاله بررسی کنیم که فرآیند تجزیه دقیقا چقدر زمان می برد و در این پروسه چه اتفاقی رخ می دهد؟

تجزیه پلاستیک چیست؟

تجزیه پلاستیک یک فرآیند طبیعی یا شیمیایی است که به مرور زمان پلاستیک را به اجزاء کوچکتر، مانند مولکول‌ها یا ترکیبات ساده‌تر تقسیم می‌کند. این فرآیند می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله حرارت، نور خورشید، رطوبت، باکتری‌ها یا فعالیت میکروبی انجام شود. تجزیه پلاستیک به دو نوع طبیعی و شیمیایی  تقسیم می‌شود. در تجزیه طبیعی، میکروب‌ها و باکتری‌ها نقش اصلی را ایفا می‌کنند.

آنها پلاستیک را به طور تدریجی تجزیه کرده و به اجزاء طبیعی بازمی‌گردانند. این فرآیند معمولا در محیط‌های خاصی مثل خاک یا کمپوستینگ انجام می‌شود. در تجزیه شیمیایی، پلاستیک تحت تأثیر فرآیندهای شیمیایی قرار می‌گیرد. این شامل فرآیندهایی مانند هیدرولیز یا تجزیه اکسیژنی (تحت تأثیر اکسیژن) می‌شود.

چرا پلاستیک ها دیر تجزیه می شوند?

پلاستیک‌ها به دلیل ساختار شیمیایی خود و مقاومت در برابر تجزیه طبیعی، به سرعت در طبیعت تجزیه نمی‌شوند. پلاستیک‌ها از پلیمرها تشکیل شده‌اند که اغلب از نفت خام به دست می‌آیند. این پلیمرها دارای اتصالات شیمیایی قوی و پایداری ساختاری هستند که تجزیه آنها توسط میکروب‌ها و فرآیندهای طبیعی کاری دشوار است. علاوه بر این، بسیاری از پلاستیک‌ها با عوامل محیطی مانند نور خورشید، هوا و آب نیز واکنش نمی‌دهند و از تغییرات محیطی تحت تأثیر نمی‌افتند.

این خصوصیات باعث می‌شود که پلاستیک‌ها در طول زمان در محیط زیست باقی بمانند و موجب آلودگی و مشکلات زیست‌محیطی شوند. همچنین تدابیر مختلفی برای کاهش آثار منفی پلاستیک‌ها بر محیط زیست اتخاذ شده است، از جمله بازیافت، تولید پلاستیک‌های قابل تجزیه و استفاده از جایگزین‌های طبیعی که قابل تجزیه هستند.

تجزیه ظروف پلاستیکی در زمین چند سال طول می کشد؟

مدت زمانی که برای تجزیه ظروف پلاستیکی در زمین طول می‌کشد، بسیار متنوع است و به عوامل مختلفی مانند نوع پلاستیک، شرایط محیطی، وجود میکروب‌ها و فعالیت‌های زیستی وابسته است. برخی از پلاستیک‌ها به طور طبیعی تجزیه می‌شوند، به ویژه اگر از مواد قابل تجزیه مانند PLA (پلی اسید لاکتیک) ساخته شوند. این پلاستیک‌ها می‌توانند در شرایط خاصی مثل کمپوستینگ تا چند ماه یا سال تجزیه شوند. بسیاری از پلاستیک‌ها دارای ساختارهای شیمیایی مقاوم و پایدار هستند که تجزیه آنها در زمین ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد. برخی از این پلاستیک‌ها ممکن است دهه‌ها یا حتی صدها سال در زمین باقی بمانند.

تاثیر تجزیه پلاستیک‌ها در زمین همچنین به شرایط محیطی و فرآیندهای زیستی در آن منطقه بستگی دارد. مثلا، در شرایطی که میکروب‌ها و فعالیت‌های زیستی فراوان است، ممکن است تجزیه سریع‌تری رخ دهد. از این رو، ارائه یک مدت زمان دقیق برای تجزیه پلاستیک در زمین بسیار دشوار است و بستگی به شرایط محیطی و ویژگی‌های پلاستیک مورد نظر دارد.

انواع روش تجزیه پلاستیک چیست؟

• کمپوستینگ

در این روش، پلاستیک‌هایی که از مواد قابل تجزیه مانند PLA ساخته شده‌اند، در محیط‌های کمپوستینگ قرار می‌گیرند و تحت تأثیر میکروب‌ها و فعالیت‌های زیستی تجزیه می‌شوند.

• تجزیه توسط میکروب‌ها

برخی از باکتری‌ها و میکروب‌ها می‌توانند به تجزیه پلاستیک‌ها کمک کرده و آنها را به اجزاء کوچکتر تبدیل کنند.

• هیدرولیز

این روش شامل تجزیه پلاستیک‌ها تحت تأثیر آب است. این فرآیند به تبدیل پلاستیک به اجزاء ساده‌تر کمک می‌کند.

• تجزیه به وسیله حرارت

در این روش، پلاستیک‌ها تحت تأثیر حرارت قرار می‌گیرند و به اجزاء کوچکتر تجزیه می‌شوند. این فرآیند با نام پیرولیز (Pyrolysis) هم شناخته می‌شود.

• تجزیه توسط نور خورشید

تابش نور خورشید می‌تواند پلاستیک‌ها را آسیب بزند و به تجزیه آنها کمک کند. این فرآیند معمولاً برای پلاستیک‌هایی که به نور خورشید حساس هستند مؤثر است.

• تجزیه تحت تاثیر آب

برخی از پلاستیک‌ها تحت تأثیر آب تجزیه می‌شوند و به اجزاء آب‌محور تبدیل می‌شوند.

پلاستیک عامل آلودگی محیط زیست

آلودگی پلاستیک در محیط های دریایی عامل چندین اثر خطرناک و مخرب زیست محیطی است. زباله های پلاستیکی تهدیدی مستقیم برای حیات وحش هستند. خطرات اصلی مرتبط با اجسام پلاستیکی برای اکثر گونه ها، درهم تنیدگی و بلع اقلام مذکور است. مخصوصا حیوانات جوان اغلب در ضایعات پلاستیکی گیر می‌افتند، که می‌تواند منجر به آسیب جدی با رشد حیوان شود.

گزارشاتی مبنی بر محدودیت حرکت، عدم تغذیه مناسب حیوانات و در مورد پستانداران، ناتوانی در تنفسدر این موارد وجود دارد. همچنین طبق این گزارشات، طیف گسترده ای از گونه ها تحت تأثیر زباله های پلاستیکی قرار می گیرند. از این بین پرندگان دریایی، لاک پشت های دریایی، سیتاس ها، فوک های خز، کوسه ها و فیدرها تنها برخی از موارد گزارش شده هستند.

پرندگان دریایی به ویژه در برابر بلعیدن اشیاء پلاستیکی که آنها را با غذا اشتباه می گیرند، از حساسیت بالایی برخوردارند. پلاستیک بلعیده شده توسط این حیوانات در سیستم گوارش باقی می ماند و می تواند منجر به کاهش محرک های تغذیه، انسداد دستگاه گوارش، کاهش ترشح آنزیم های معده و کاهش سطح هورمون های استروئیدی شود و منجر به مشکلات تولید مثل شود.

پلاستیک ها عامل آلودگی اقیانوس

ذرات پلاستیک در اقیانوس ها حاوی سطوح بسیار بالایی از آلاینده های آلی هستند. مواد شیمیایی سمی مانند بی فنیل های پلی کلره، نونیل فنل، آفت کش های آلی مانند دی کلرودی فنیل تری کلرواتان یا ددت(DDT)، هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای، دی فنیل اترهای پلی برومینه و بیسفنول ای در اقیانوسها یافت شده اند. وجود این ترکیبات بیشتر خطرات مرتبط با بلع زباله های پلاستیکی توسط حیات وحش دریایی را افزایش می دهد.

علاوه بر این بسیاری از این ترکیبات می توانند تحت بزرگنمایی زیستی قابل توجهی قرار گیرند و ممکن است به طور بالقوه خطر مستقیمی برای سلامت انسان داشته باشند. این عوامل سمی با بسیاری از مشکلات سلامتی، از جمله اختلالات رشدی، سرطان، اختلال غدد درون ریز، تغییرات عصبی رفتاری، آرتریت، سرطان سینه، دیابت و هیپومتیلاسیون DNA مرتبط هستند.

سطوح پلاستیک در محیط دریایی

تلاش‌های زیادی برای تعیین میزان آلودگی پلاستیک در محیط‌های دریایی انجام شده است که اکثریت قریب به اتفاق آن‌ها بر رسوب زباله‌ها در سواحل تمرکز دارند. این احتمالاً به دلیل این است که پلاستیک‌ها معمولاً شناور هستند و بنابراین تمایل به تجمع در سواحل دارند. بخش عمده‌ای از زباله‌های شسته شده در سواحل مورد مطالعه، از نظر تعداد، از اقلام پلاستیکی تشکیل شده است. اغلب سه چهارم کل زباله‌های شسته شده در ساحل از پلاستیک ساخته شده است. چنین سطوح بالای زباله‌های پلاستیکی در محیط را می توان به در دسترس بودن بالای محصولات پلاستیکی و توانایی آن در ماندگاری در محیط نسبت داد.

مطالعات نشان داده اند که ذرات پلاستیک جمع‌آوری‌شده در کف روب‌های مخصوص تقریبا شش برابر بیشتر از زئوپلانکتون‌ها هستند. یک مطالعه جداگانه که بقایای پلاستیکی در اقیانوس اطلس را در یک دوره ۲۲ ساله بررسی کرد، نشان داد که ۶۲ درصد از تمام یدک‌های توری حاوی اقلام پلاستیکی به اندازه کافی بزرگ هستند که به راحتی قابل شناسایی هستند و در برخی مناطق به طور متوسط به بیش از ۲۰ هزار قطعه کیلومتر مربع می‌رسند. گزارش شده است که در چرخش نیمه گرمسیری اقیانوس آرام شمالی، سطح پلاستیک به ۳۳۵ قطعه پلاستیکی در کیلومتر مربع یا ۵/۱ کیلوگرم در کیلومتر مربع می رسد.

فرآیند تجزیه زباله های پلاستیکی چقدر زمان می برد؟

پلاستیک جنسی است که از آن کالا هایی با کاربرد های بسیار مختلف و متنوع ساخته می شود، پلاستیک ممکن است سخت یا نرم و یا شفاف، کدر یا مات باشد.

هزاران نوع از پلاستیک در دنیا وجود دارد که از آن ها برای کاربرد های مختلف استفاده می شود. از ساخت اسباب بازی و دمپایی گرفته تا تولید محصولات مرتبط با علم پزشکی. ماده خامی که پلاستیک از آن ساخته می شود در واقع همان نفت و گاز است. ترکیب سوخت های نفت و گاز با اکسیژن و یا در برخی موارد گاز کلر، می تواند انواع پلاستیک را تشکیل دهد. ریشه کلمه پلاستیک از کشور یونان می آید. Plastikos به معنی انعطاف پذیر است که به علت مقاومت زیادی که پلاستیک دارد و وزن پایین آن به پلاستیک نسبت داده شده است.

مشکلی که پلاستیک دارد، عدم تجزیه بیولوژیکی و شیمیایی ان است که باعث مضر بودن آن برای طبیعت می شود.

طول عمر پلاستیک در طبیعت چقدر است؟

پلاستیک ها جز دیر تجزیه پذیر ترین مواد هستند که در طبیعت سال های سال بدون آسیب باقی می مانند. پلاستیک ها می توانند از ۲۵۰ الی ۵۰۰ سال در طبیعت عمر کنند. این مواد که با عنوان های زباله های تجزیه ناپذیر وجود دارند، در قسمت های مختلف طبیعت از قله کوه ها تا اعماق دریا ها یافت می شوند و باعث اسیب به محیط زیست ما و طبیعت می گردند. وجود برخی مواد افزودنی و ترکیب پلاستیک با برخی مواد ممکن است اثر مخرب و اسیب زای پلاستیک را چند برابر کند.

زمان مورد نیاز جهت تجزیه برخی زباله ها در طبیعت

• طبيعت دو سال براي تجزيه يک عدد سيگار فيلتردار زمان نياز دارد.
• براي يک ظروف پلاستيکي رها شده در آب حداقل به چهار قرن زمان نياز است تا به طور کامل از زمين محو شود.
• طبيعت نيم قرن براي تجزيه يک کيسه زباله نياز دارد.

نتیجه گیری

اگر دوست داریم و یا به عنوان یک انسان وظیفه خود می دانید به حفظ محیط زیست کمک کنید و هر چه بیشتر به کمتر کردن زباله های پلاستیکی کمک کنید می توانید موارد ذیل را رعایت کنید:

• نوشيدني را در ليوان شيشه اي بنوشيد، تا جايي که براي تان امکان دارد از لوازم يک بار مصرف استفاده نکنيد.
• براي خريدهايتان نايلون و کيسه پلاستيکي درخواست نکنيد. سعي کنيد يک ساک بزرگ پارچه اي به همراه داشته باشيد تا از آن براي خريدهاي تان استفاده کنيد.
• روي ميز محل کار يا در خودروي شخصي تان يک قاشق و چنگال فلزي يا چوبي داشته باشيد تا مدام از نوع پلاستيکي اش استفاده نکنيد.
• اسباب بازي هاي چوبي بهترين نوع اسباب بازي ها هستند.
• بشقاب هاي واقعي خيلي کارآمدتر هستند، براي خودتان يک بشقاب غيرپلاستيکي تهيه کنيد.
• ظرف هاي مربا براي نگهداري غذا يا حبوبات و چيزهايي از اين قبيل خيلي به درد بخور است
• براي استفاده کمتر از کيسه زباله، آشغال هايتان را کمپوست کنيد.
• تا جايي که امکان دارد مواد غذايي را بخريد که در شيشه يا کاغذ بسته بندي شده اند نه در پلاستيک.