یکی از مهم ترین نکاتی که در صنایع تولید کننده مواد شیمیایی بخصوص مایعات برای تولید کنندگان دغدغه است، بعد از فرآیند تولید، قطعا بسته بندی موادشیمیایی است. چرا که این مواد خطرناک هستند برای مصرف کننده و محیط زیست. باید دقت نظر بسیار بالایی در فرآیند بسته بندی و انبارش مواد شیمیایی بکار بگیریم. ما در مقاله قصد داریم به این موضوع بپردازیم که بهترین ظروف نگهداری مواد شیمیایی چه نوع ظروفی هستند؟

ظروف پلاستیکی بهترین انتخاب، نگهداری مواد شیمیایی

حفظ و نگهداری انواع مواد شیمیایی، سم و کودها در ظرف ‌های مناسب یکی از بهترین روش‌ های ایمنی و استاندارد در مورد اکثر مواد اسیدی و بازها هستند. زیرا برخی از این مواد به سادگی با محتویات درون ظرف ‌های فلزی دچار واکنش می ‌شوند و ممکن است اگر با سطح ظروف برخورد کند، ماده آلومینیومی ظرف خورده شده و وارد محتویات داخل ظرف شود. با این اوصاف اکنون متوجه شدید که چرا مود غذایی ترش و اسیدی را نباید در ظروف فلزی نگهداری کرد.

به همین علت است که نگهداری مواد شیمیایی در ظروف پلاستیکی می ‌تواند گزینه و انتخاب درستی باشد. با توجه به تنوع ظروف پلاستیکی طبق خصوصیاتی که دارند، برای نگهداری مواد شیمیایی خاص به کار برده می ‌شوند. به طور مثال از مواد پلاستیکی پلی پروپیلن در نگهداری مواد شیمیایی که ساینده هستند، استفاده می ‌شود. استفاده از ظرف ‌های محکم که دارای ماندگاری بالا هستند هم یکی از اصول نگهداری از سم‌ ها و کودهای شیمیایی است.

زیرا این ظرف ‌ها استاندارد بوده و در حفظ کیفیت مواد موثر هستند. حفظ مرغوبیت و کیفیت مواد شیمیایی مانند انواع کودها یکی از علت ‌های انتخاب این مواد توسط مشتریان است. به دلایل گفته شده، اهمیت استفاده از ظروف پلاستیکی در بسته بندی ‌های مواد شیمیایی و مواد سمی خطرناک به اثبات رسیده است.

مقاومت ظروف پلاستیکی در برابر مواد شیمیایی چقدر است؟

پلاستیک ها به دلیل خواص شیمیایی آن ها دارای مقاومت اسیدی بالا هستند. به عبارت دقیق تر میتوان گفت که به دلیل آن که مواد پلاستیکی همیشه به گرفتن الکترون و منفی شدن تمایل دارند و همچنین از طرف دیگر اسیدها نیز تمایل به واکنش با کاتیون ها دارند لذا مواد اسیدی نمی تواند پلاستیک ها را تجزیه کند. به بیان دیگر به دلیل آن که در عملکرد اسیدها، پروتون اسید جایش را با کاتیون ماده عوض می کند و از طرفی به علت اینکه در پلاستیک کاتیونی وجود ندارد که پروتون با آن جا به جا شود و به همین خاطر اسید در تجزیه  مواد پلاستیکی بدون تأثیر می باشد.

البته امروزه به دلیل تولید پلاستیک هایی با تنوع بسیار نمیتوان با قطعیت گفت که تمامی مواد پلاستیکی توانایی عدم واکنش با اسید ها را داشته باشند. اما با این حال بسیاری از پلاستیک های مصنوعی به خصوص مواردی که در دسته بندی ترموپلاستیک ها قرار می گیرند.

ویژگی ظروف پلاستیکی نگهداری مواد شیمیایی چیست؟

• پایدار بودن

البته دیدگاهی وجود دارد که گفته می ‌شود پلاستیک ‌ها برای محیط زیست ضرر دارند، اما می ‌توان برخلاف این دیدگاه هم عمل کرد، یعنی از بیشتر خصوصیاتی که این پلاستیک ‌ها دارند و برای محیط زیست مضر هستند، مانند: دوام و مقاومت در مقابل خوردگی، بی اثر بودن مواد شیمیایی پلاستیک ‌ها به نفع بیشتر صنایع استفاده کرد. امروزه این پلاستیک ‌ها طبق استاندارد های خاص ساخته می‌ شوند که قابل بازیافت هستند.

• با دوام بودن

پلاستیک ‌های متنوعی وجود دارد که بعضی از آنها می ‌توانند مانند: فولاد با دوام و قوی باشند. این خصوصیات می ‌تواند از محصولات موجود شما، ابزار و وسایل الکترونیکی گرانبها، وسایل مهم شکننده و … در مقابل حمل و جابه جایی، پارگی و سایش نگهداری و حفاظت کنند. برای تولید این پلاستیک ‌های با دوام در زمان تولید، انرژی کمتری صرف می ‌شود که امروزه یکی از مهم ‌ترین نوع بسته ‌بندی، نگهداری مواد شیمیایی در ظروف پلاستیکی محسوب می ‌شود.

• همه کاره بودن

با استفاده از قالب سازی پلاستیک می توان محصولات پلاستیکی را در شکل ‌های بسیار متنوع مانند سینی، گلدان، کیف، بطری ‌ها و … تولید کرد. امروزه کمتر می ‌توان به مواد بسته ‌بندی متنوع دیگری غیر از پلاستیک توجه کرد.

• سبک وزنی

به دلیل کم وزن بودن، این متریال بسیار ارزشمند هستند و امروزه بیشتر از ۵۰ درصد محصولات در انواع پلاستیک ‌بسته ‌بندی و نگهداری می ‌شوند. با این محصول سبک و قوی بهترین بسته ‌بندی ‌ها را می‌ توان انجام داد. بدون ایجاد وزن اضافه برای محصولات که حتی می ‌توان در جا به جایی و حمل و نقل هم صرفه جویی کرد. وزن سبک پلاستیک ‌ها با پایدار بودن آنها رابطه نزدیک دارد.

• مقرون به صرفه بودن

بسته ‌بندی کردن محصولات در ظروف پلاستیکی بسیار ارزان ‌و مقرون به صرفه است. به دلیل وزن سبکی که دارند در هزینه ‌های حمل و نقل و رساندن آن به دست مشتریان نیز صرفه‌ جویی می ‌شود. به همین دلیل از مواد شیمیایی در ظروف پلاستیکی نگهداری می‌کنند. این ظروف حتی برای رسیدن به مصارف بازیافتی هم مقرون به صرفه هستند.

بهترین مواد اولیه پلاستیکی ظروف نگهداری مواد شیمیایی

• پلی اتیلن

 پلی اتیلن اولین بار در آلمان در سال ۱۸۹۸ سنتز شد و این در حالی است که یک شیمیدان با نام Hans von Pechmann آن را در طی یک آزمایش به صورت کاملا اتفاقی تولید کرد و از آن زمان این ماده به عنوان رایج ترین و پر تولید ترین پلاستیک در دنیا شناخته می شود. پلی اتیلن می تواند در شکل های متفاوت تولید شود که نشان‌ دهنده تنوع و توانایی آن برای استفاده در ساخت انواع محصولات می باشد. به عنوان مثال پلی اتیلن های سبک وزن به منظور تولید کیسه های کاربردی برای حمل خوار و بار به کار برده می‌شوند و پلی اتیلن های سنگین وزن دارای ساختار کاملا بلورین می باشند و می توانید آنها را در کیسه های زباله و یا لوله های تخلیه پیدا کنید.

پلی اتیلن بسیار سنگین وزن در واقع برای تولید محصولاتی به کار برده می شوند که به عملکرد بسیار بالایی نیاز دارند و از طرف دیگر به منظور تولید جلیقه ضد گلوله نیز به کار برده می شود. با توجه به تمامی موارد عنوان شده شما به راحتی می توانید درک کنید که چرا پلی اتیلن به عنوان ماده ای ایده آل برای ذخیره مواد شیمیایی به کار برده می شود.

پلی اتیلن های سنگین وزن انواعی از ظروف پلاستیکی با قابلیت مقاومتی بسیار زیاد در برابر سایش را به وجود می‌آورند و ویژگی ای ترموپلاستیک در این مواد به این معناست که این ظروف می‌توانند دمای متفاوتی را تحمل کنند سپس خنک شوند و بدون تنزل خاص و یا تغییر در خواص اولیه دوباره در معرض حرارت قرار بگیرد. تنوع گونه‌های پلی اتیلن به این معنی است که این ماده سازگاری بسیار زیادی با بیشتر اسیدها و بازهای قوی دارد.

همانطور که پیش از این نیز عنوان شد پلی اتیلن ها در ساخت جلیقه های ضد گلوله به کار برده می شوند و در واقع به خاطر استحکام بالای خود در برابر ضربه نیز شناخته می‌شوند و در نهایت می‌توان عنوان کرد که تمامی موارد عنوان شده باعث می‌شوند تا پلی اتیلن ها گزینه بسیار خوبی برای ذخیره مواد شیمیایی باشند زیرا احتمال شکستگی آنها بسیار بالا می باشد و در نهایت احتمال انتشار مواد شیمیایی درون آن نیز به صفر خواهد رسید.

• پلی متیل پنتن

 پلی متیل پنتن نوعی پلیمر ترموپلاستیک و شفاف می باشد که از مقاومت شیمیایی بسیار بالایی برخوردار است اما پلی اولفین های پیچیده موجود در آن در واقع تشکیل دهنده ساختار اصلی تعدادی از اشیای مشابه همانند بشر ها و یا ظروف آزمایشگاهی می باشد. ما همگی از ظروف آزمایشگاهی در کلاس علوم خود استفاده کرده‌ایم و شاهد به زمین خوردن آن برای یک یا چند بار بوده ایم و مسلما می‌دانید که در اغلب موارد این ظروف نمی شکنند.

این موضوع ناشی از آن است که بشر ها و یا ظروف آزمایشگاهی شیشه ای جای خود را به انواع پلی متیل پنتن دادند. اگرچه این نوع پلیمر در مقایسه با پلی اتیلن از شکنندگی بیشتری برخوردار می باشند ولی می ‌توان آن را به گونه ای طراحی کرد که در برابر شکستگی مقاومت زیادی داشته باشد. ساختار شفاف این نوع از پلیمرها نیز باعث می‌شود تا به راحتی بتوان محتوای درون آنها را دید و علاوه بر آن مقاومت بسیار خوبی نیز در برابر سایش دارد. ظروف ساخته شده از این نوع پلیمر مقاوم به گزینه بسیار مناسبی برای ذخیره سازی بیشتر اسیدها و بازها با درجات استحکام متفاوت می باشد.

• تفلون

 تفلون یکی دیگر از پلیمرهایی است که به طور تصادفی در سال ۱۹۳۸ تولید شد. در حقیقت پلی تترافلوئورواتیلن به عنوان فلوئورو پلیمر اصلی سازنده تفلون به شمار می‌آید که با توجه به ویژگی‌های آب ترس خود شناخته می شود و این ویژگی بدین معنی است که در بیشتر موارد مواد قابلیت چسبندگی به تفلون را نخواهد داشت.

 این پلیمر می‌تواند در برابر آثار سایشی بسیاری از مواد شیمیایی همانند سولفوریک اسید و نیتریک اسید مقاومت کند. ماده نام برده شده از حالت لغزنده ای برخوردار می باشند و این بدین معنا نیست که در ارتباط با انواع مواد شیمیایی آن ها را به خود جذب نخواهد کرد و استحکام ناشی از پیوندهای بین فلورین و کربن باعث می شود تا حالت غیر واکنشی داشته باشد. با توجه به تمامی دلایل عنوان شده ظروف پلاستیکی دارای پوشش تفلون گزینه هایی بسیار ایده آل برای ذخیره‌سازی انواعی از اسیدها و بازها می باشند.

ظروف پلاستیکی نگهداری مواد شیمیایی باید چه خصوصیاتی داشته باشند؟

• مقاومت در برابر سایش

 فلزات و یا فولادهای ضد زنگ مقاومت بسیار زیادی در برابر سایش ناشی از اسید ها و مواد قلیایی دارند و فولادهای ضد زنگ اصلاً تغییر رنگ نخواهد داد. درجات بسیار بالاتری از آلیاژ های فلز هم مقاومت زیادی در برابر سایش دارند و به همین دلیل بیشتر آن ‌ها در محیط‌ هایی استفاده می‌شود که باید در معرض کلرین قرار بگیرد.

• مقاومت در برابر دما

در صورتی که ماده شیمیایی مورد نظر شما از دمای ویژه‌ای برخوردار است و یا باید در حوزه دمایی منحصر به فردی نگهداری شود، شما باید حتما از ظرفی استفاده کنید که استحکام بسیار عالی داشته باشد و بتواند با تغییرات دمایی سازگار شود.

• استحکام

 استحکام نیز نقش بسیار مهمی در انتخاب شما دارد و شما باید حتماً ظروفی را انتخاب کنید که از استحکام و قدرت کافی برای انگیزه و مقاومت در برابر ویژگی های ساینده مواد محتوی برای مدتی طولانی برخوردارند.

• بهداشت

استفاده چند بار مصرف از قوطی ها و ظروف می‌تواند از نظر اقتصادی بسیار به صرفه باشد ولی حتما این نکته را به خاطر داشته باشید که این کار باید با رعایت بیشترین میزان بهداشت صورت بگیرد و فقط اگرشما می توانید بهداشت کافی را رعایت کنید، بهتر است از ظروف چند بار مصرف استفاده کنید.